Η οστεοπόρωση είναι μια χρόνια διαταραχή του οστικού μεταβολισμού που χαρακτηρίζεται από σταδιακή μείωση της οστικής πυκνότητας και ποιότητας. Με την πάροδο του χρόνου, τα οστά γίνονται εύθραυστα και λεπτά, καθιστώντας τα άτομα πιο ευάλωτα σε κατάγματα, ακόμη και χωρίς σημαντικό τραύμα. Τα κατάγματα που σχετίζονται με αυτή τη διαταραχή συχνά οφείλονται σε φορτίσεις χαμηλής ενέργειας, όπως μικρές κρούσεις ή πτώσεις που συνήθως δεν θα προκαλούσαν κατάγματα σε υγιή οστά. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να αναπτύξουν οστεοπόρωση, αλλά οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση αντιμετωπίζουν τον υψηλότερο κίνδυνο. Στην πραγματικότητα, περίπου μία στις τρεις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και ένας στους πέντε άνδρες άνω των 50 ετών πάσχουν από οστεοπόρωση.

Μορφές οστεοπόρωσης

Η οστεοπόρωση ταξινομείται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Η πρωτοπαθής περιλαμβάνει τη μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, η οποία προσβάλλει τις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης λόγω της μείωσης των οιστρογόνων, και τη οστεοπόρωση των ηλικιωμένων, η οποία εμφανίζεται συνήθως μετά την ηλικία των 70 ετών και προσβάλλει και τα δύο φύλα. Όσον αφορά την δευτεροπαθή οστεοπόρωση, προκύπτει ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων παθήσεων (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα) ή φαρμάκων όπως η κορτιζόνη ή τα αντιεπιληπτικά χάπια.

Από τι προκαλείται η οστεοπόρωση;

Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνιση οστεοπόρωσης, μεταξύ των οποίων:

• Φύλο: Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω της χαμηλότερης αρχικής οστικής μάζας και των ορμονικών αλλαγών κατά την εμμηνόπαυση. Οι άνδρες μπορούν επίσης να αναπτύξουν οστεοπόρωση, αλλά τείνει να εμφανίζεται αργότερα στη ζωή σε σύγκριση με τις γυναίκες.
• Φυλή: Οι ινδοευρωπαϊκές και ασιατικές φυλές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην οστεοπόρωση.
• Οικογενειακό ιστορικό: Η οστεοπόρωση εμφανίζεται συχνά στις οικογένειες, αλλά αυτό δεν εγγυάται ότι οι απόγονοι θα κληρονομήσουν την πάθηση.
• Τρόπος ζωής: Οι κακές διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα, η έλλειψη άσκησης και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συμβάλλουν στην οστεοπόρωση.
• Άλλοι παράγοντες: Ορισμένα φάρμακα και μεταβολικές διαταραχές, όπως το σύνδρομο Cushing, ο υπερθυρεοειδισμός, ο υπερπαραθυρεοειδισμός και οι γαστρεντερικές διαταραχές που επηρεάζουν την απορρόφηση του ασβεστίου ή της βιταμίνης D, μπορούν να οδηγήσουν σε οστεοπόρωση.

Συμπτώματα της οστεοπόρωσης

Στα αρχικά στάδια, η οστεοπόρωση συνήθως δεν προκαλεί αισθητά συμπτώματα και η αρχική απώλεια οστικής μάζας συχνά περνά απαρατήρητη. Καθώς η πάθηση εξελίσσεται, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• πόνο στην πλάτη που προκύπτει από σπονδυλικά κατάγματα
• σταδιακή απώλεια ύψους
• κατάγματα χαμηλής πίεσης, ιδίως στο ισχίο και τον καρπό

Οστεοπόρωση: Μπορεί να προληφθεί;

Η πρόληψη διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση της οστεοπόρωσης. Οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης μιας διατροφής πλούσιας σε ασβέστιο και βιταμίνη D, η τακτική άσκηση και η αποφυγή του καπνίσματος και της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της οστικής πυκνότητας.

Διάγνωση

Η διάγνωση της οστεοπόρωσης περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση, η οποία περιλαμβάνει:

• ιατρικό ιστορικό
• κλινική εξέταση
• μέτρηση της οστικής πυκνότητας (γίνεται από το αριστερό ή το δεξιό ισχίο, καθώς και από την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης)
• εργαστηριακές εξετάσεις για την αξιολόγηση δεικτών του οστικού μεταβολισμού

Θεραπεία και διαχείριση της οστεοπόρωσης

Οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές αποσκοπούν στην πρόληψη περαιτέρω οστικής απώλειας, στην αύξηση της οστικής μάζας και στη μείωση του κινδύνου κατάγματος. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D. Τα εξατομικευμένα σχέδια θεραπείας καθορίζονται από έναν έμπειρο γιατρό, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς.

Εν κατακλείδι, η πρόληψη της οστεοπόρωσης μέσω τροποποιήσεων του τρόπου ζωής είναι το κλειδί για την αποτελεσματική διαχείριση της πάθησης. Με τις κατάλληλες θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως η συμπληρωματική χορήγηση ασβεστίου και βιταμίνης D, είναι δυνατόν να επιβραδυνθεί η οστική απώλεια, να βελτιωθεί η οστική μάζα και να μειωθεί η πιθανότητα καταγμάτων. Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με το Διαγνωστικό Κέντρο «Ευρωίαση».