Ο μαστός αποτελείται από:
• μαστικό αδένα, που περιλαμβάνει ένα σύστημα πόρων και λοβίων
• λιπώδη ιστό
• ινώδη συνδετικό ιστό
Η θηλή περιβάλλεται από μια κυκλική περιοχή που ονομάζεται θηλαία άλως, η οποία έχει ξεχωριστό χρώμα σε σύγκριση με το υπόλοιπο δέρμα του μαστού.
Ο μαστικός αδένας είναι ένα όργανο ορμονοεξαρτώμενο. Αυτό σημαίνει ότι η ανατομία και η μορφολογία του αλλάζουν ανάλογα με τις ορμονικές μεταβολές που παρατηρούνται στη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας (ήβη, φάσεις καταμήνιου κύκλου, κύηση και γαλουχία, εμμηνόπαυση).
Πολλές γυναίκες προσέρχονται στο ιατρείο για να κάνουν μαστογραφία ή υπερηχογράφημα μαστών, αναφέροντας ότι αισθάνονται πόνο στο στήθος, ο οποίος τους προξενεί ανησυχία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, πόνος στο μαστό (μαστοδυνία) είναι ένα ιδιαίτερα συνηθισμένο φαινόμενο που δε συνιστά λόγο ανησυχίας, δεδομένου ότι οι κακοήθειες στη συντριπτική πλειοψηφία τους αναπτύσσονται ανώδυνα.
Τι σημαίνει μαστοδυνία;
Η μαστοδυνία μπορεί να σχετίζεται με την έμμηνο ρύση (κυκλικού τύπου μαστοδυνία) και να εμφανίζεται αμέσως πριν ή και κατά τη διάρκεια αυτής, σχετιζόμενη με τις ορμονικές αλλαγές που εκδηλώνονται σε αυτό το διάστημα και συχνά συνοδευόμενη από οίδημα (πρήξιμο) και αίσθημα καύσου στο μαστό.
Εναλλακτικά, η μη κυκλικού τύπου μαστοδυνία, η οποία δε σχετίζεται με την έμμηνο ρύση της γυναίκας, συχνότερα έχει μυικά ή νευρικά αίτια που αντανακλούν στο μαστό.
Συνήθεις ύποπτοι είναι ένας ακατάλληλος στηθόδεσμος, η κακή στάση ύπνου, μυικός τραυματισμός ή ακόμα και κάποιες καλοήθεις καταστάσεις που αφορούν στον ίδιο το μαστό (πχ. πολλαπλές ή ευμεγέθεις κύστεις).
Μαστός: Ποια είναι όμως τα κλινικά σημεία που εγείρουν υποψίες και πρέπει οπωσδήποτε να οδηγήσουν τη γυναίκα στον ιατρό;
Ο μαστός είναι απαραίτητο να εξεταστεί σε περιπτώσεις:
• ψηλαφητής σκληρής περιοχής ή ψηλαφητού ογκιδίου σε έναν από τους δύο ή και στους δύο μαστούς
• εισολκή δέρματος (το δέρμα έλκεται προς τα έσω)
• αλλαγή χρώματος και υφής στο δέρμα του μαστού και συγκεκριμένα ανώδυνη, ερυθρή περιοχή με όψη φλοιού πορτοκαλιού
• εισολκή θηλής (η θηλή γυρίζει προς τα έσω)
• αιματηρή έκκριση από τη θηλή
• παρουσία εκζέματος στη θηλή
• ψηλαφητό ογκίδιο στη μασχάλη
• γενικά οποιαδήποτε αλλαγή στο σχήμα ή στη συμμετρία των μαστών που παρατηρεί η γυναίκα.
Αυτοεξέταση μαστού
Επομένως, η εκπαίδευση της γυναίκας στην αυτοεξέταση των μαστών της αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Πολλές φορές, είναι εκείνη η ίδια που παρατηρεί κάποια αλλαγή και απευθύνεται στον κλινικό ιατρό.
Η αυτοεξέταση του μαστού περιλαμβάνει :
• Σε όρθια θέση μπροστά στον καθρέφτη και με τα χέρια χαλαρά στη μέση, παρατήρηση του σχήματος, της συμμετρίας των μαστών και του δέρματος για τυχόν αλλαγές όπως παραπάνω περιγράφονται
• Σε ύπτια θέση, ψηλάφηση του κάθε μαστού με τις άκρες των δακτύλων κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού

Κατευθυντήριες οδηγίες για γυναίκες με χαμηλό κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του μαστού
Υπογραμμίζουμε ότι οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τον προληπτικό έλεγχο για τις γυναίκες που το ατομικό και το οικογενειακό τους ιστορικό δεν τις κατατάσσει σε αυξημένου κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού είναι:
• Από την ηλικία των 40 έως 60, μαστογραφία ετησίως και συμπληρωματικά υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση
• Από την ηλικία των 60 και μετά, μαστογραφία ανά διετία και κλινική εξέταση και συμπληρωματικά υπερηχογράφημα εάν αυτό χρειαστεί
• Πριν την ηλικία των 40, έλεγχος με υπερηχογράφημα εάν προκύψει κλινικό εύρημα και ακολούθως μαστογραφία, μόνον κατόπιν υποδείξεως του κλινικού ιατρού.
Μαστός: Κατευθυντήριες οδηγίες για γυναίκες υψηλού κινδύνου
Σε περίπτωση που υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό, γονιδιακές μεταλλάξεις, ειδικά σύνδρομα ή άλλα στοιχεία στο ιστορικό της γυναίκας, τα οποία την κατατάσσουν σε υψηλού κινδύνου, τότε οι κατευθυντήριες οδηγίες για τον προληπτικό έλεγχο των μαστών εξατομικεύονται και καθορίζονται από τον ειδικό μαστολόγο βάσει διεθνών προτύπων.
Οφέλη προληπτικού ελέγχου
Τέλος, είναι απαραίτητο να υπενθυμίσουμε ότι ο τακτικός προληπτικός έλεγχος σώζει ζωές. Μέσω αυτού είμαστε σε θέση να διαγνώσουμε τυχόν κακοήθειες σε πολύ πρώιμα στάδια, υποκλινικά (πριν γίνουν κλινικά εμφανείς), καθώς επίσης και προκαρκινικές βλάβες, που ακόμη δεν έχουν εξελιχθεί σε διηθητικό καρκίνο. Ωστόσο, υπάρχουν μέτρα που μπορούμε να εφαρμόσουμε για να στηρίξουμε τη γενικότερη υγεία μας. Τα μέτρα αυτά μπορούν να αποτελέσουν ασπίδα έναντι του καρκίνο του μαστού, τα βασικότερα εκ των οποίων είναι :
• Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους
• Μεσογειακή διατροφή
• Τακτική σωματική άσκηση
• Αποφυγή καπνίσματος
• Αποφυγή αλκοόλ Μην αμελείτε το ετήσιο check up σας!
Επικοινωνήστε σήμερα με το Διαγνωστικό Κέντρο «Ευρωίαση» και κλείστε το ραντεβού σας!